Prebiotyki redukują tkankę tłuszczową u dzieci z nadwagą i otyłością

Witamina C

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Autor

dr Łucja Cwynar-Zając

Redaktor Naukowy

Ukończyła studia magisterskie - Biotechnologię ze specjalnością Biotechnologia molekularna i biokataliza na Wydziale Chemicznym Politechniki Wrocławskiej oraz studia podyplomowe na Uniwersytecie Ekonomicznym z zakresu Project Management. Stopień naukowy doktora w dyscyplinie biologia medyczna uzyskała na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu. Obecnie pracuje w Katedrze Morfologii i Embriologii Człowieka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, gdzie pełni funkcję kierownika laboratorium Hodowli Komórek. Od 2009 r. uczestniczy w wielu badaniach naukowych, czego efektem są liczne publikacje i doniesienia zjazdowe.

Prebiotyki

  • Prebiotyki to nietrawione w układzie pokarmowym składniki żywności, które działają jak pożywka, pobudzając wzrost pożytecznych bakterii w jelitach.
  • Prebiotyki są pożywką dla probiotyków, lecz w przeciwieństwie do nich nie posiadają w składzie mikroorganizmów.
  • Według najnowszych badań opublikowanych w 2017 roku wynika, że prebiotyki mogą redukować tkankę tłuszczową u dzieci z nadwagą lub otyłością, zmieniając skład ich mikrobioty.

Prebiotyki są składnikami żywności, które swoiście promują wzrost jednego lub więcej rodzajów bakterii w przewodzie pokarmowym, zapewniając nam tym samym korzyści zdrowotne. Są one odporne na enzymy trawienne w układzie pokarmowym [1]. Prebiotyki są pożywką dla probiotyków, stymulują ich wzrost, jednak w przeciwieństwie do nich, nie posiadają w swoim składzie mikroorganizmów [2]. Co więcej, prebiotyki są pomocne w zwalczaniu patogennych mikroorganizmów, takich jak Salmonella Enteritidis i Escherichia coli [3].

Prebiotyki, w połączeniu z probiotykami, w układzie pokarmowym tworzą synbiotyki [4]. Prebiotyki, praktycznie niestrawione trafiają do okrężnicy, gdzie ulegają całkowitej fermentacji i rozkładowi przez bakterie np. Bifidobacterium [2]. Opublikowane prace wskazują na to, że spożycie prebiotyków w znacznym stopniu wpływa na skład mikrobioty (drobnoustrojów znajdujących się w przewodzie pokarmowym) oraz na jej aktywność metaboliczną [1][2].

Prebiotyki występują w owocach, warzywach, zbożach, a także innych roślinach jadalnych. Źródłem prebiotyków mogą być banany, jagody, pomidory, czosnek, cebula, karczochy, szparagi, cykoria, zielone warzywa, rośliny strączkowe, a także pszenica, owies, jęczmień oraz siemię lniane [5]. W celu poprawy wartości zdrowotnej i odżywczej pożywienia, prebiotyki mogą być wprowadzane sztucznie do żywności. Przykładem prebiotyków są inulina, fruktooligosacharydy, laktuloza, czy pochodne galaktozy i β-glukanów [1][2].

W 2017 roku opublikowane zostały ciekawe badania przeprowadzone na Uniwersytecie Calgary, w Kanadzie [6]. Badanie kohortowe obejmowało 42 dzieci, w wieku od 7 do 12 lat. Dzieci, które uczestniczyły w badaniu charakteryzowały się nadwagą lub otyłością, ale poza tym były zdrowe. Wskaźnik masy ciała (ang. Body Mass Index, BMI) u dzieci otyłych przewyższał 85 percentyl. Dzieci uczestniczące w badaniu zostały losowo przydzielone do dwóch grup. Dzieci z pierwszej grupy (grupy badanej) otrzymywały prebiotyk – inulinę wzbogacaną oligofruktozą, natomiast druga grupa otrzymywała placebo. Uczestnicy badań otrzymywali prebiotyk, w postaci białego proszku rozpuszczonego w wodzie – 8g/dzień, lub placebo – maltrodekstrynę przez 16 tygodni, raz dziennie.

W czasie trwania eksperymentu wykonano różne badania. Wykonywano m.in. analizę masy tłuszczu, masy ciała, obwodu talii, a także badano marker stanu zapalnego – interleukinę 6. Co więcej, wykonano badania krwi celem analizy lipidów, cytokin, lipopolisacharydów i insuliny, a także analizę kału wraz z oceną kwasów żółciowych oraz analizę składu mikrobioty.

W wyniku przeprowadzenia badań trwających 4 miesiące wykazano, że dzieci spożywające badany prebiotyk charakteryzowały się znacznym spadkiem wskaźnika masy ciała (BMI z-score) o 3,1%, obniżeniem ilości tkanki tłuszczowej o 2,4%, a także zmniejszeniem tkanki tłuszczowej tułowia o 3,8%, w porównaniu z dziećmi otrzymującymi placebo. Ponadto, wykazano obniżone stężenie trójglicerydów w surowicy krwi dzieci otrzymujących badany prebiotyk (spadek o 19%). Ilościowa reakcja łańcuchowa polimerazy(qPCR) wykazała znaczny wzrost bakterii probiotycznych – Bifidobacterium spp. w grupie dzieci otrzymujących badany prebiotyk w porównaniu do grupy dzieci otrzymującej placebo. Sekwencjonowanie 16S rRNA wykazało znaczny wzrost gatunków z rodzaju Bifidobacterium oraz zmniejszenie Bacteroides vulgatus w grupie dzieci spożywających badany prebiotyk. Z kolei badanie poziomu kwasów żółciowych wykazało ich wzrost w grupie dzieci otrzymujących placebo, w przeciwieństwie do badanej grupy dzieci, gdzie tego nie zaobserwowano podczas 16-tygodniowego okresu badania. Badanie markerów stanu zapalnego wykazało, że dzieci, które otrzymywały prebiotyk posiadały o 15% niższy poziom interleukiny 6 w porównaniu dziećmi w grupie placebo, u których poziom interleukiny 6 wzrósł o 25% [6].

Uważa się, że prebiotyki są niedrogie i nieinwazyjne. Być może, w przyszłości prebiotyki będą mogły zostać wykorzystane do leczenia dietetycznego u dzieci z nadwagą oraz otyłością. Opublikowane badanie inuliny wzbogaconej w oligofruktozę przeprowadzone na Uniwersytecie Calgary jest dopiero pierwszym randomizowanym badaniem dotyczącym wpływu prebiotyku na skład mikrobioty u dzieci z nadwagą i otyłością. Aby badany prebiotyk – inulina wzbogacona w oligofruktozę mógł zostać powszechne stosowany w leczeniu nadwagi i otyłości konieczne jest przeprowadzenie kolejnych badań w celu potwierdzenia działania tego prebiotyku.

Zobacz inne suplementy wspomagające leczenie otyłości.

Pomimo, że prebiotyki uważane są za substancje bezpieczne, to mogą wystąpić podczas ich stosowania działania niepożądane. Pamiętaj, jeżeli zażywasz jakiekolwiek inne leki, suplementy diety lub jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe, przed zażywaniem prebiotyków jako suplementu diety lub leku skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

Referencje, przegląd piśmiennictwa i badań naukowych na temat prebiotyków

[1] Wilson B, Whelan K. Prebiotic inulin-type fructans and galacto-oligosaccharides: definition, specificity, function, and application in gastrointestinal disorders. J Gastroenterol Hepatol. 2017 Mar;32 Suppl 1:64-68.
[2] Van Loo J. The specificity of the interaction with intestinal bacterial fermentation by prebiotics determines their physiological efficacy. Nutr Res Rev 2004, 17(1): 89-98.
[3] Cummings JH, Macfarlane GT. Gastrointestinal effects of prebiotics. Br J Nutr. 2002 May;87 Suppl 2:S145-51.
[4] Rioux KP, Madsen KL, Fedorak RN. The role of enteric microflora in inflammatory bowel disease: human and animal studies with probiotics and prebiotics. Gastroenterol Clin North Am. 2005 Sep;34(3):465-82, ix.
[5] Crittenden R., Playne M.J. Nutrition News. Facts and functions of prebiotics, probiotics and synbiotics. In: Lee Y.K., Salminen S., editors. Handbook of Probiotics and Prebiotics. Wiley-Interscience, Kansas State University; Hoboken, NJ, USA: Manhattan, KS, USA: 2008. pp. 535–582.
[6] Nicolucci AC, Hume MP, Martínez I, Mayengbam S, Walter J, Reimer RA. Prebiotics Reduce Body Fat and Alter Intestinal Microbiota in Children Who Are Overweight or With Obesity Gastroenterology. 2017 Sep;153(3):711-722.

Pin It on Pinterest

Share This

Udostępnij artykuł

Udostępnij artykuł swoim znajomym!