Izoflawony sojowe (genisteina)

Izoflawony sojowe (głównie genisteina i daidzeina) są naturalnie występującymi bioflawonoidami występującymi głównie w produktach sojowych oraz niektórych produktach roślinnych. Ze względu na działanie o charakterze estrogenowym zaliczane są do fitoestrogenów, czyli roślinnych odpowiedników hormonów kobiecych. Wykazują działanie przeciwnowotworowe.

Selen
Wpływ izoflawonów sojowych na:
  • Nowotwory gruczołu piersiowego
  • Nowotwory gruczołu krokowego
  • Profilaktyka osteoporozy
dr Aleksandra Nowak

dr Aleksandra Nowak

Redaktor Naukowy

Ukończyła studia Biotechnologii Medycznej na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi. Swoją karierę naukową kontynuuje w ramach studiów doktoranckich na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. Doświadczenie redaktorskie zdobyła w dużym wydawnictwie naukowym, gdzie pełni rolę redaktora naczelnego w dwóch czasopismach publikujących w obszarze medycyny i Life Science. Jest współautorem licznych publikacji i doniesień zjazdowych.

Izoflawony sojowe (genisteina) – najważniejsze informacje

  • Izoflawony sojowe (głównie genisteina i daidzeina) są naturalnie występującymi bioflawonoidami występującymi głównie w produktach sojowych oraz niektórych produktach roślinnych.
  • Izoflawony to silne antyoksydanty, wykazujące zdolność hamowania procesów utleniania oraz neutralizowania wolnych rodników, powstających najczęściej przy nadmiernej oksydacji nienasyconych kwasów tłuszczowych.
  • Izoflawony sojowe mogą wywierać efekt podobny do działania estrogenu i mogą nasilać bądź osłabiać działanie hormonów płciowych.
  • Stosowanie izoflawonów może łagodzić objawy związane z menopauzą, m.in. osteoporozy. Artykuł na ten temat przeczytasz tutaj [link].
  • Regularne stosowanie izoflawonów przez kobiety w wieku przedmenopauzalnym może ograniczać ryzyko rozwoju nowotworów hormonozależnych t.j. rak piersi, endometrium bądź jajnika.
  • Izoflawony sojowe (genisteina) posiadają wiele innych korzystnych dla zdrowia właściwości, takich jak obniżanie ryzyka zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe, zapobieganie osteoporozie, łagodzenie objawów menopauzy, redukcja masy ciała i apetytu, a także regulacja wydzielania hormonów dokrewnych.

Dawkowanie izoflawonów sojowych (genisteiny):
Dawki stosowane w opisanych badaniach 2-8mg genisteiny na kg masy ciała dziennie.

Genisteina jest naturalnie występującym polifenolem zaliczanym do grupy izoflawonów. Jej nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy rośliny (Genista tinctoria), z której w 1899 po raz pierwszy wyizolowano ten związek. Izoflawony zaliczane są do flawonoidów, w których pierścień B jest połączony z pierścieniem heterocyklicznym w pozycji C3 [1]. Szczególnie bogatym źródłem genisteiny oraz innych izoflawonów (m.in. daidzeiny, glicyteiny) są ziarna soi, zawierające od 1 mg do 2 mg genisteiny na 1 gram białka [2].

Warto zaznaczyć, że znaczny odsetek badań dotyczy mieszanin różnych izoflawonów, a nie samej genisteiny. Izoflawony to silne antyoksydanty, wykazujące zdolność hamowania procesów utleniania oraz neutralizowania wolnych rodników, powstających najczęściej przy nadmiernej oksydacji nienasyconych kwasów tłuszczowych. Obecność izoflawonów w nasionach roślin stanowi ochronę przed mikroorganizmami, utlenianiem oraz promieniowaniem UV.

Działanie genisteiny na organizm człowieka jest przede wszystkim efektem jej strukturalnego podobieństwa do steroidowych hormonów płciowych – estrogenów i androgenów. Genisteina wykazuje fizykochemiczne podobieństwo do 17β-estradiolu (E2) oraz powinowactwo zarówno do receptora ERα (występującego głównie w gruczole sutkowym, endometrium czy jajnikach), jak i ERβ (obecnego w mózgu, nerkach, naczyniach krwionośnych, płucach i kościach) [3].

Naturalne związki pochodzenia roślinnego, wywierające efekt podobny do działania estrogenu nazywane są fitoestrogenami. Genisteina, podobnie jak inne fitoestrogeny, może zarówno nasilać jak i osłabiać efekt działania hormonów płciowych. Wiążąc się z receptorami steroidowymi, genisteina powoduje ich aktywację, jednak efekty tego oddziaływania są słabsze niż w przypadku działania właściwego hormonu. Ponadto, wiązanie genisteiny z receptorem steroidowym, uniemożliwia jego jednoczesne wiązanie z hormonem na drodze mechanizmu kompetycyjnego. W stanach, którym towarzyszy nadmiar estrogenów (np. w okresie poprzedzającym menopauzę), genisteina może częściowo znosić efekty spowodowane nadmiarem estrogenów.

Z drugiej strony, stosowanie izoflawonów może być korzystne w łagodzeniu objawów związanych z niedoborem estrogenów po okresie menopauzy, w tym m.in. osteoporozy. Liczne wyniki badań dowodzą, że hormony płciowe, a zwłaszcza estrogen, przyczyniają się do rozwoju niektórych typów nowotworów. Zaobserwowano, że regularne stosowanie genisteiny u kobiet w wieku przedmenopauzalnym, może częściowo znosić efekt estrogenowy i tym samym ograniczać ryzyko rozwoju nowotworów hormonozależnych tj. rak gruczołu piersiowego, endometrium, jajnika.

Wyniki badań epidemiologicznych wykazały niski wskaźnik zachorowań na raka piersi i prostaty wśród ludności azjatyckiej, której dieta bogata jest w izoflawony pochodzące z produktów sojowych [4][5]. Podaje się, iż podaż izoflawonów w diecie Azjatów zamieszkujących kraje azjatyckie jest niemal 9-krotnie wyższa (36 g/dzień), niż wśród Azjatów zamieszkujących kraje zachodnie (4 g/dzień) [6]. Obserwacje te przyczyniły się do wzrastającego zainteresowania tymi związkami w kontekście leczenia i prewencji chorób nowotworowych.

Niemniej jednak genisteina posiada wiele innych korzystnych dla zdrowia właściwości, takich jak obniżanie ryzyka zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe [7][8], zapobieganie osteoporozie [9], łagodzenie objawów menopauzy [10], redukcja masy ciała i apetytu, a także regulacja wydzielania hormonów dokrewnych.

Mechanizm przeciwnowotworowego działania izoflawonów sojowych (genisteiny)

Badania eksperymentalne wykazały, że oprócz wspomnianego wcześniej działania hormonalnego, genisteina oraz inne izoflawony wykazują szereg innych działań biologicznych, dzięki którym mogą wpływać na procesy towarzyszące rozwojowi guza. Jednym z molekularnych celów genisteiny jest szlak receptorowych kinaz tyrozynowych (RTK), które pełnią rolę receptorów dla różnych czynników wzrostu. Wykazano, że genisteina jest inhibitorem RTK i przyczynia się do ograniczenia proliferacji komórek nowotworowych oraz angiogenezy [11]. W badaniu in vitro wykazano, że genisteina zmniejszała aktywację protoonkogenu HER-2 oraz opóźniała rozwój choroby u myszy z jego amplifikacją [12]. Ponadto, genisteina hamuje aktywność niektórych enzymów uczestniczących w regulacji cyklu komórkowego i proliferacji np. topoizomerazy II, 5α-reduktazy, a także kinaz zależnych od cyklin [13][14][15]. Wykazano również, że genisteina indukowała proces apoptozy i hamowała przekazywanie sygnału za pośrednictwem szlaków NF-κB, Akt, MAPK [16][17].

Pamiętaj, jeżeli zażywasz jakiekolwiek inne leki, suplementy diety lub jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe, przed zażywaniem izoflawonów sojowych jako suplementu diety lub leku skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Zawsze przeczytaj ulotkę dołączoną do suplementu. Pomimo faktu, iż substancja jest uważana za bezpieczną zawsze mogą wystąpić interakcje z innymi zażywanymi lekami lub suplementami diety.

Pomimo tego, że niektóre suplementy diety mają właściwości lecznicze, to nie należy rezygnować z tradycyjnych metod terapeutycznych.

Ocena jakości dowodów naukowych

Izoflawony sojowe są związkami chemicznymi pochodzenia naturalnego o szerokiej gamie aktywności biologicznych. W bazie Pubmed dostępnych jest ponad 18,400 prac naukowych opisujących potencjał terapeutyczny tej grupy związków.

Duże nadzieje wiąże się z leczeniem schorzeń zależnych od poziomu hormonów płciowych takich jak objawy menopauzy, rak gruczołu piersiowego i prostaty czy osteoporoza. W bazie clinicaltrial.gov do dziś zarejestrowano 136 badań klinicznych nad izoflawonoidami, z czego 97 ma status zakończonych.

Ogólnie*

ŚREDNIA

Liczba publikacji*

WYSOKA

Jakość publikacji*

ŚREDNIA

*Skala od 0-100, gdzie 100 oznacza najlepszy wynik. Powyższe wykresy przedstawiają opinię zdrowie360.com na temat ogólnej jakości dowodów naukowych. Im wyższy wynik tym bardziej wiarygodne są właściwości opisywanego suplementu czy zagadnienia prozdrowotnego. Niższe wyniki oznaczają, że nie udało nam się znaleźć wystarczającej liczby publikacji naukowych wysokiej jakości potwierdzających właściwości opisywanej substancji.

Działanie izoflawonów sojowych (genisteiny) w chorobach nowotworowych

Genisteina a rak gruczołu piersiowego

Jakość dowodów naukowych

NISKA

Zmniejsza ryzyko zachorowania na niektóre typy nowotworów piersi

[Dawki stosowane w badaniach >1,5mg izoflawonów dziennie]

Powszechnie wiadomo, że istotnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi raka gruczołu piersiowego jest wydłużona ekspozycja na hormony, a w szczególności estrogeny. Wszelkie działania ograniczające ekspozycję (tj. ciąża, karmienie piersią, późna miesiączka, wczesna menopauza) zmniejszają prawdopodobieństwo zachorowania na ten typ nowotworu.

Znaczny odsetek raków gruczołu piersiowego wykazuje ekspresję receptorów steroidowych, a uznaną formą leczenia jest stosowanie leku o działaniu antyestrogenowym – Tamoxifenu [18]. Dane literaturowe wskazują na niższy odsetek zachorowań na raka gruczołu piersiowego wśród kobiet z krajów azjatyckich, w których codzienna dieta obfituje w produkty sojowe. Pierwsze badanie dokumentujące wpływ produktów sojowych na obniżone ryzyko zachorowania na raka gruczołu piersiowego wśród kobiet azjatyckich opublikowano w 1991 w czasopiśmie Lancet [19]. Wiele późniejszych badań epidemiologicznych pozwoliło uznać wysokie spożycie soi, za czynnik ograniczający ryzyko zachorowania na raka gruczołu piersiowego u kobiet zamieszkujących obszary dalekiego wschodu. [20][24] Ponadto, badania przeprowadzone wśród kobiet zamieszkujących kraje europejskie również wykazały, że poziom genisteiny w surowicy krwi wiąże się z obniżeniem ryzyka zachorowania na raka gruczołu piersiowego [6][25].

Niemniej jednak w przypadku pozostałych populacji, korzystny wpływ izoflawonów na rozwój nowotworów piersi nie jest już tak oczywisty. Badania na populacji pacjentek ze Stanów Zjednoczonych nie wykazały protekcyjnego wpływu izoflawonów na ryzyko zachorowania na raka gruczołu piersiowego [26][27]. Sugeruje się, że protekcyjny wpływ genisteiny w populacji azjatyckiej wynika wysokiej z ekspozycji na izoflawony już we wczesnym dzieciństwie. Badania wykazały, iż wysoka konsumpcja produktów sojowych w okresie poprzedzającym pokwitanie, w sposób znaczący wpływa na zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka piersi w późniejszym życiu [6][28][29]. Słabsze działanie prewencyjne obserwowano u dziewcząt i kobiet dorosłych, które regularnie spożywały znaczne ilości produktów bogatych w izoflawony.

Jednakże, ze względu oddziaływanie genisteiny i produktów sojowych na receptor estrogenowy, ich suplementacja w trakcie choroby nowotworowej pozostaje kontrowersyjna. Z uwagi na estrogenowe działanie izoflawonów, wielu specjalistów odradza ich stosowania w trakcie lub po przebytym nowotworze piersi. Zalecenia znajdują uzasadnienie w niektórych badaniach eksperymentalnych in vitro i in vivo, które wykazały wpływ genisteiny na proliferację komórek nowotworowych [30][31].

Niemniej jednak, wiele badań eksperymentalnych wykazywało sprzeczne rezultaty, stąd zaprojektowano eksperyment mający na celu sprawdzenie, w jaki sposób genisteina wpływa na rozwój guza u zwierząt laboratoryjnych na różnych etapach ich życia [32]. Model ten, pozwolił uwzględnić różnice w podaży izoflawonów występujące między populacją zachodnią a azjatycką. W badaniu zwierzęta podzielono na grupy, którym podawano żywność bogatą w genisteinę na różnych etapach ich życia tj. od urodzenia, w dorosłym życiu oraz w u osobników z rozwiniętymi guzami oraz które leczono tamoksifenem. Wykazano, że spożywanie genisteiny przez dłuższy okres czasu przez osobniki zdrowe usprawnia odpowiedź immunologiczną chroniącą przed rozwojem nowotworu. Takiego efektu nie zaobserwowano u osobników z chorobą nowotworową [32]. Ponadto u tych myszy nawrót choroby po leczeniu tamoksifenem występował częściej, niż w grupie myszy, którym podawano genisteinę na wcześniejszych etapach życia. Wyniki te, pozwoliły częściowo wyjaśnić paradoks obserwowany u ludzi oraz we wcześniejszych badaniach eksperymentalnych. Ponadto, wyniki te sugerują, iż kobiety spożywające znaczne ilości produktów bogatych w izoflawony sojowe w okresie poprzedzającym zachorowanie na nowotwór, nie powinny z nich rezygnować w trakcie choroby nowotworowej.

Z kolei badanie przeprowadzone na 6235 pacjentkach z rakiem gruczołu piersiowego wykazało, że całkowita śmiertelność z powodu tego nowotworu spadła o 21% w grupie pacjentek spożywających znaczne ilości izoflawonów [33]. Co ciekawe, najlepszy wskaźnik przeżywalności zaobserwowano w grupie pacjentek z brakiem ekspresji receptorów estrogenowego i progesteronowego oraz u pacjentek, u których nie stosowano leczenia tamoksifenem. Badania na liniach komórkowych wykazały, że izoflawony mogą wchodzić w interakcję z tamoksifenem i osłabiać jego efekt terapeutyczny [26]. Niemniej jednak, w badaniu na ludziach nie zaobserwowano negatywnego wpływu suplementacji izoflawonów na przeżycie pacjentek leczonych tamoksifenem [33].

Genisteina a rak gruczołu krokowego

Jakość dowodów naukowych

NISKA

Zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwór gruczołu krokowego

Działanie cytostatyczne na komórki nowotworowe gruczołu krokowego

[Dawki stosowane w badaniach: 2-8mg genisteiny na kg masy ciała dziennie.]

Wskaźniki zachorowań na raka gruczołu krokowego wykazują najniższy odsetek w krajach azjatyckich. Wyniki kilku badań wykazały odwrotną korelację pomiędzy spożyciem produktów sojowych a częstością występowania raka prostaty w populacji mężczyzn w Azji [34][37]. Badania te sugerują, iż izoflawony mogą wpływać ochronnie na gruczoł krokowy, ograniczając tym samym rozwój nowototworu. Szereg późniejszych metaanaliz i badań epidemiologicznych potwierdził protekcyjny wpływ izoflawonów sojowych na gruczoł krokowy [38][41].
Wykazano, że genisteina i daidzeina mogą być kumulowane w gruczole krokowym, gdzie wykazują efekt cytotoksyczny względem komórek nowotworowych [42][43]. Efekt ten może wynikać zarówno z hormonalnego jak i niehormonalnego działania izoflawonów. Dla przykładu wykazano, że genisteina indukuje ekspresję genów supresorowych, a także opóźnia rozwój nowotworu prostaty u myszy, w sposób zależny od ekspresji receptora estrogenowego [44][45]. Ponadto, w modelu zwierzęcym genisteina hamowała ekspresję enzymu 5α-reduktazy, obniżając tym samym poziom dihydrotestosteronu odpowiedzialnego za przerost gruczołu krokowego [46].
Badania in vitro oraz in vivo wykazały, że genisteina ogranicza metastatyczny potencjał komórek raka prostaty, hamując ich zdolność do migracji oraz inwazji [47][48]. Genisteina utrudniała odłączanie komórek nowotworowych od masy głównej guza oraz zmniejszała ekspresję metaloproteinaz umożliwiających migrację komórek nowotworowych w macierzy zewnątrzkomórkowej [47][48]. Wyniki te zostały potwierdzone w późniejszym badaniu klinicznym II fazy na grupie 24 pacjentów, które wykazało, że genisteina podawana w dawce 2 mg/kmc hamowała ekspresję metaloproteinaz w komórkach guza aż o 76% [49].
Dotychczasowe badania kliniczne prowadzone na małych grupach pacjentów nie wykazały poważnych działań niepożądanych [49][50]. W badaniu I fazy, pacjentom podawano doustnie 2, 4 lub 8mg genisteiny na kilogram masy ciała, wykazując, że dawki te są dobrze tolerowane i prowadzą do uzyskania terapeutycznych stężeń genisteiny we krwi [48]. W innych badaniach klinicznych zaobserwowano, że genisteina podawana doustnie obniżała poziom antygenu specyficznego gruczołu krokowego (PSA), będącego powszechnie stosowanym markerem progresji raka prostaty [51][52].

Genisteina w profilaktyce osteoporozy

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Ochronne działanie na układ kostny podobne do estrogenu
Zmniejsza ryzyko osteoporozy

[Dawki stosowane w badaniach: ekstrakt 40-110mg / dzień.]

Izoflawony sojowe (genisteina i daidzeina) mają działanie podobne do estrogenu ludzkiego i mogą zapobiegać powstawaniu zmian osteoporotycznych u kobiet po menopauzie.

Artykuł na temat działania genisteiny w profilaktyce osteoporozy znajdziesz tutaj [link].

 

Referencje, przegląd piśmiennictwa i badań naukowych na temat izoflawonów sojowych

[1] Crozier A, Jaganath IB, Clifford MN. Dietary phenolics: chemistry, bioavailability and effects on health. Nat Prod Rep 2009;26:1001-43.
[2]Tham DM, Gardner CD, Haskell WL. Potential health benefits of dietary phytoestrogens: a review of the clinical, epidemiological, and mechanistic evidence. J Clin Endocrinol Metab 1998;83:2223-35.
[3] Chang EC, Charn TH, Park SH, et al. Estrogen Receptors alpha and beta as determinants of gene expression: influence of ligand, dose, and chromatin binding. Mol Endocrinol 2008;22:1032-43.
[4]Trock BJ, Hilakivi-Clarke L, Clarke R. Meta-analysis of soy intake and breast cancer risk. J Natl Cancer Inst 2006;98:459-71.
[5]Chen M, Rao Y, Zheng Y, et al. Association between soy isoflavone intake and breast cancer risk for pre- and post-menopausal women: a meta-analysis of epidemiological studies. PLoS One 2014;9:e89288.
[6]Wu AH, Ziegler RG, Nomura AM, et al. Soy intake and risk of breast cancer in Asians and Asian Americans. Am J Clin Nutr 1998;68:1437s-43s.
[7]Si H, Liu D. Phytochemical genistein in the regulation of vascular function: new insights. Curr Med Chem 2007;14:2581-9.
[8]Atteritano M, Marini H, Minutoli L, et al. Effects of the phytoestrogen genistein on some predictors of cardiovascular risk in osteopenic, postmenopausal women: a two-year randomized, double-blind, placebo-controlled study. J Clin Endocrinol Metab 2007;92:3068-75.
[9]Marini H, Minutoli L, Polito F, et al. Effects of the phytoestrogen genistein on bone metabolism in osteopenic postmenopausal women: a randomized trial. Ann Intern Med 2007;146:839-47.
[10]D’Anna R, Cannata ML, Atteritano M, et al. Effects of the phytoestrogen genistein on hot flushes, endometrium, and vaginal epithelium in postmenopausal women: a 1-year randomized, double-blind, placebo-controlled study. Menopause 2007;14:648-55.
[11]Akiyama T, Ishida J, Nakagawa S, et al. Genistein, a specific inhibitor of tyrosine-specific protein kinases. J Biol Chem 1987;262:5592-5.
[12]Sakla MS, Shenouda NS, Ansell PJ, Macdonald RS, Lubahn DB. Genistein affects HER2 protein concentration, activation, and promoter regulation in BT-474 human breast cancer cells. Endocrine 2007;32:69-78.
[13]Mizushina Y, Shiomi K, Kuriyama I, Takahashi Y, Yoshida H. Inhibitory effects of a major soy isoflavone, genistein, on human DNA topoisomerase II activity and cancer cell proliferation. Int J Oncol 2013;43:1117-24.
[14]Zhou N, Yan Y, Li W, et al. Genistein inhibition of topoisomerase IIalpha expression participated by Sp1 and Sp3 in HeLa cell. Int J Mol Sci 2009;10:3255-68.
[15]Choi YH, Zhang L, Lee WH, Park KY. Genistein-induced G2/M arrest is associated with the inhibition of cyclin B1 and the induction of p21 in human breast carcinoma cells. Int J Oncol 1998;13:391-6.
[16]Sarkar FH, Li Y. Mechanisms of cancer chemoprevention by soy isoflavone genistein. Cancer Metastasis Rev 2002;21:265-80.
[17]Li Z, Li J, Mo B, et al. Genistein induces cell apoptosis in MDA-MB-231 breast cancer cells via the mitogen-activated protein kinase pathway. Toxicol In Vitro 2008;22:1749-53.
[18] Lim E, Metzger-Filho O, Winer EP. The natural history of hormone receptor-positive breast cancer. Oncology (Williston Park) 2012;26:688-94, 96.
[19]Lee HP, Gourley L, Duffy SW, Esteve J, Lee J, Day NE. Dietary effects on breast-cancer risk in Singapore. Lancet 1991;337:1197-200.
[20] Liu XO, Huang YB, Gao Y, et al. Association between dietary factors and breast cancer risk among Chinese females: systematic review and meta-analysis. Asian Pac J Cancer Prev 2014;15:1291-8.
[21]Wu YC, Zheng D, Sun JJ, Zou ZK, Ma ZL. Meta-analysis of studies on breast cancer risk and diet in Chinese women. Int J Clin Exp Med 2015;8:73-85.
[22] Zhu YY, Zhou L, Jiao SC, Xu LZ. Relationship between soy food intake and breast cancer in China. Asian Pac J Cancer Prev 2011;12:2837-40.
[23]Dong JY, Qin LQ. Soy isoflavones consumption and risk of breast cancer incidence or recurrence: a meta-analysis of prospective studies. Breast Cancer Res Treat 2011;125:315-23.
[24]Wu AH, Yu MC, Tseng CC, Pike MC. Epidemiology of soy exposures and breast cancer risk. Br J Cancer 2008;98:9-14.
[25]Verheus M, van Gils CH, Keinan-Boker L, Grace PB, Bingham SA, Peeters PH. Plasma phytoestrogens and subsequent breast cancer risk. J Clin Oncol 2007;25:648-55.
[26]Setchell KD, Cassidy A. Dietary isoflavones: biological effects and relevance to human health. J Nutr 1999;129:758s-67s.
[27]Guha N, Kwan ML, Quesenberry CP, Jr., Weltzien EK, Castillo AL, Caan BJ. Soy isoflavones and risk of cancer recurrence in a cohort of breast cancer survivors: the Life After Cancer Epidemiology study. Breast Cancer Res Treat 2009;118:395-405.
[28]Shu XO, Jin F, Dai Q, et al. Soyfood intake during adolescence and subsequent risk of breast cancer among Chinese women. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2001;10:483-8.
[29]Korde LA, Wu AH, Fears T, et al. Childhood soy intake and breast cancer risk in Asian American women. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2009;18:1050-9.
[30]Allred CD, Allred KF, Ju YH, Virant SM, Helferich WG. Soy diets containing varying amounts of genistein stimulate growth of estrogen-dependent (MCF-7) tumors in a dose-dependent manner. Cancer Res 2001;61:5045-50.
[31]Hsieh CY, Santell RC, Haslam SZ, Helferich WG. Estrogenic effects of genistein on the growth of estrogen receptor-positive human breast cancer (MCF-7) cells in vitro and in vivo. Cancer Res 1998;58:3833-8.
[32]Zhang X, Cook KL, Warri A, et al. Lifetime Genistein Intake Increases the Response of Mammary Tumors to Tamoxifen in Rats. Clin Cancer Res 2017;23:814-24.
[33] Zhang FF, Haslam DE, Terry MB, et al. Dietary isoflavone intake and all-cause mortality in breast cancer survivors: The Breast Cancer Family Registry. Cancer 2017;123:2070-9.
[34]Wang H, Wang L, Song Y, et al. CD44(+)/CD24(-) phenotype predicts a poor prognosis in triple-negative breast cancer. Oncol Lett 2017;14:5890-8.
[35]Andres S, Abraham K, Appel KE, Lampen A. Risks and benefits of dietary isoflavones for cancer. Crit Rev Toxicol 2011;41:463-506.
[36]Messina MJ. Legumes and soybeans: overview of their nutritional profiles and health effects. Am J Clin Nutr 1999;70:439s-50s.
[37]Valachovicova T, Slivova V, Sliva D. Cellular and physiological effects of soy flavonoids. Mini Rev Med Chem 2004;4:881-7.
[38]Yan L, Spitznagel EL. Meta-analysis of soy food and risk of prostate cancer in men. Int J Cancer 2005;117:667-9.
[39] Hwang YW, Kim SY, Jee SH, Kim YN, Nam CM. Soy food consumption and risk of prostate cancer: a meta-analysis of observational studies. Nutr Cancer 2009;61:598-606.
[40] Zhang M, Wang K, Chen L, Yin B, Song Y. Is phytoestrogen intake associated with decreased risk of prostate cancer? A systematic review of epidemiological studies based on 17,546 cases. Andrology 2016;4:745-56.
[41]Zhang Q, Feng H, Qluwakemi B, et al. Phytoestrogens and risk of prostate cancer: an updated meta-analysis of epidemiologic studies. Int J Food Sci Nutr 2017;68:28-42.
[42]Gardner CD, Oelrich B, Liu JP, Feldman D, Franke AA, Brooks JD. Prostatic soy isoflavone concentrations exceed serum levels after dietary supplementation. Prostate 2009;69:719-26.
[43]Hsu A, Bray TM, Helferich WG, Doerge DR, Ho E. Differential effects of whole soy extract and soy isoflavones on apoptosis in prostate cancer cells. Exp Biol Med (Maywood) 2010;235:90-7.
[44]Chiyomaru T, Yamamura S, Fukuhara S, et al. Genistein up-regulates tumor suppressor microRNA-574-3p in prostate cancer. PLoS One 2013;8:e58929.
[45]Slusarz A, Jackson GA, Day JK, et al. Aggressive prostate cancer is prevented in ERalphaKO mice and stimulated in ERbetaKO TRAMP mice. Endocrinology 2012;153:4160-70.
[46]Cai LQ, Cai J, Wu W, Zhu YS. 17alpha-Estradiol and genistein inhibit high fat diet induced prostate gene expression and prostate growth in the rat. J Urol 2011;186:1489-96.
[47]Kyle E, Neckers L, Takimoto C, Curt G, Bergan R. Genistein-induced apoptosis of prostate cancer cells is preceded by a specific decrease in focal adhesion kinase activity. Mol Pharmacol 1997;51:193-200.
[48]Lakshman M, Xu L, Ananthanarayanan V, et al. Dietary genistein inhibits metastasis of human prostate cancer in mice. Cancer Res 2008;68:2024-32.
[49]Xu L, Ding Y, Catalona WJ, et al. MEK4 function, genistein treatment, and invasion of human prostate cancer cells. J Natl Cancer Inst 2009;101:1141-55.
[50]Takimoto CH, Glover K, Huang X, et al. Phase I pharmacokinetic and pharmacodynamic analysis of unconjugated soy isoflavones administered to individuals with cancer. Cancer Epidemiol Biomarkers Prev 2003;12:1213-21.
[51]Pendleton JM, Tan WW, Anai S, et al. Phase II trial of isoflavone in prostate-specific antigen recurrent prostate cancer after previous local therapy. BMC Cancer 2008;8:132.
[52]Lazarevic B, Boezelijn G, Diep LM, et al. Efficacy and safety of short-term genistein intervention in patients with localized prostate cancer prior to radical prostatectomy: a randomized, placebo-controlled, double-blind Phase 2 clinical trial. Nutr Cancer 2011;63:889-98.

Pin It on Pinterest

Share This

Udostępnij artykuł

Udostępnij artykuł swoim znajomym!