Kwercetyna

Związek organiczny pochodzenia roślinnego o właściwościach leczniczych i wspomagających organizm. Występuje powszechnie w wielu owocach, warzywach i ziołach, m.in. w kaparach, cebuli oraz ciemnych winogronach. Jest to substancja dobrze zbadana i istnieje dużo publikacji naukowych opisujących jej właściwości.

Informacje ogólne na temat kwercetyny

Działanie kwercetyny:
  • Układ krążenia
  • Działanie przeciwzapalne
  • Działanie antyoksydacyjne
  • Leczenie otyłości
  • Działanie przeciwnowotworowe
  • Cukrzyca

Kwercetyna (3,3’,4’,5,7-pentahydroksyflawon) należy do klasy flawonoli z grupy flawonoidów roślinnych. Jest to związek organiczny powszechnie występujący w warzywach, owocach i ziołach. Szczególnie bogatym źródłem kwercetyny są m.in. kapary, czerwona cebula, ciemne winogrona, jagody i aronia.

W zależności od stężenia w surowicy krwi, kwercetyna wykazuje szereg prozdrowotnych właściwości m.in. antyoksydacyjnych, przeciwzapalnych oraz immunomodulacyjnych. Niektóre badania wykazały również działania przeciwnowotworowe w postaci regulacji proliferacji oraz indukowania apoptozy komórek.

Właściwości te są dobrze zbadane i opisane w publikacjach naukowych. Niemniej jednak, działanie kwercetyny w eksperymentach in vitro są dużo bardziej spektakularne niż w badaniach in vivo na zwierzętach czy ludziach. Wynika to ze słabej przyswajalności kwercetyny, która sprawia, że osiągnięcie poprzez suplementację doustną terapeutycznego stężenia we krwi jest bardzo trudne.

Kwercetyna jest uważana za substancję bezpieczną i nie powodującą skutków ubocznych po spożyciu dawek sugerowanych.

 

Pamiętaj, jeżeli zażywasz jakiekolwiek inne leki, suplementy diety lub jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą przed zażywaniem kwercetyny. Zawsze przeczytaj ulotkę dołączoną do suplementu. Pomimo faktu, iż substancja jest uważana za bezpieczną zawsze mogą wystąpić interakcje z innymi zażywanymi lekami lub suplementami diety.

Pomimo tego, że niektóre suplementy diety mają właściwości lecznicze, to nie należy rezygnować z tradycyjnych metod terapeutycznych.

Ocena jakości dowodów naukowych

Kwercetyna jest substancją dobrze zbadaną pod kątem biodostępności, metabolizmu, działania oraz efektów ubocznych. Istnieje wiele publikacji naukowych na temat kwercetyny w badaniach in vitro, in vivo zarówno na zwierzętach i jak i ludziach. Wiele z nich dotyczy badań randomizowanych z zastosowaniem podwójnie ślepej próby.

W 2017r w rejestrze clinicaltrials.gov znajdowało się 41 zgłoszonych badań klinicznych z udziałem ludzi.

 

Ogólnie*

ŚREDNIA

Liczba publikacji*

WYSOKA

Jakość publikacji*

ŚREDNIA

*Skala od 0-100, gdzie 100 oznacza najlepszy wynik. Powyższe wykresy przedstawiają opinię zdrowie360.com na temat ogólnej jakości dowodów naukowych. Im wyższy wynik tym bardziej wiarygodne są właściwości opisywanego suplementu czy zagadnienia prozdrowotnego. Niższe wyniki oznaczają, że nie udało nam się znaleźć wystarczającej liczby publikacji naukowych wysokiej jakości potwierdzających właściwości opisywanej substancji.

Działanie kwercetyny

Kwercetyna ma szerokie spektrum działania. Niemniej jednak przeważająca większość opisanych w literaturze efektów została zaobserwowana w badaniach in vitro, in vivo lub na zwierzętach.

Do głównych efektów jakie kwercetyna wywiera na organizm człowieka zaliczamy działanie przeciwzapalne oraz wspomagające układ krążenia.

Choroby układu krążenia

dawki stosowane w badaniach: od 50mg do 730mg kwercetyny dziennie

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Obniża ciśnienie tętnicze
Obniża cholesterol LDL
Obniża trójglicerydy

Wspomaga układ krążenia i zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, głównie wpływa na obniżenie ciśnienia tętniczego i obniżenie ryzyka powikłań chorób sercowo-naczyniowych. Niektóre badania wykazały również wpływ na obniżenie cholesterolu (LDL) oraz trójglicerydów.

Zobacz inne suplementy o podobnym działaniu.

Publikacje naukowe

Arai, Y., Watanabe, S., Kimira, M., Shimoi, K., Mochizuki, R., & Kinae, N. (2000). Dietary intakes of flavonols, flavones and isoflavones by Japanese women and the inverse correlation between quercetin intake and plasma LDL cholesterol concentration. The Journal of nutrition, 130(9), 2243-2250.

Edwards, R., L., Lyon, T., Litwin, S.E., Rabovsky, A., Symons, J.D., Jalili, T., 2007. Quercetin reduces blood pressure in hypertensive subjects. J. Nutr. 137, 2405–2411.

Egert, S., Bosy-Westphal, A., Seiberl, J., Kürbitz, C., Settler, U., Plachta-Danielzik, S., … & Wolffram, S. (2009). Quercetin reduces systolic blood pressure and plasma oxidised low-density lipoprotein concentrations in overweight subjects with a high-cardiovascular disease risk phenotype: a double-blinded, placebo-controlled cross-over study. British Journal of Nutrition, 102(7), 1065-1074.

Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., & Andriantsitohaina, R. (2006). Endothelial function and cardiovascular disease: effects of quercetin and wine polyphenols. Free radical research, 40(10), 1054-1065.

Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., Jimenez, R., Santos-Buelga, C., & Osuna, A. (2009). Antihypertensive effects of the flavonoid quercetin. Pharmacological Reports, 61(1), 67-75.Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., Jimenez, R., Santos-Buelga, C., & Osuna, A. (2009). Antihypertensive effects of the flavonoid quercetin. Pharmacological Reports, 61(1), 67-75.Chicago

Sahebkar, A. (2017). Effects of quercetin supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Critical reviews in food science and nutrition, 57(4), 666-676.

Działanie przeciwzapalne

dawki stosowane w badaniach: od 500mg do 2000mg kwercetyny dziennie

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Działanie przeciwzapalne
Działanie przeciwalergiczne

Kwercetyna przejawia działanie przeciwzapalne.

W badaniach na ludziach stwierdzono zmniejszenie stanu zapalnego i zmniejszenie dolegliwości wynikających ze stany zapalnego.

Przeprowadzono badania na ludziach, które wykazały w:

  • Przewlekłym zapaleniu prostaty: leczenie było dobrze tolerowane przez pacjentów i przyniosło wyraźne zmniejszenie dolegliwości
  • Zapalenie pęcherza o nieznanej etiologii: leczenie kwercetyną przyniosło znaczącą poprawę kliniczną.

Zobacz inne suplementy o podobnym działaniu.

Publikacje naukowe

Baughman, R.P., Lower, E.E., 2005. Therapy for sarcoidosis. In: Wouters, E.F.M. (Ed.), Sarcoidosis. The Charlesworth Group, Wakefield.

Gardi, C., Bauerova, K., Stringa, B., Kuncirova, V., Slovak, L., Ponist, S., … & Bilotto, S. (2015). Quercetin reduced inflammation and increased antioxidant defense in rat adjuvant arthritis. Archives of biochemistry and biophysics, 583, 150-157.

Katske, F., Shoskes, D. A., Sender, M., Poliakin, R., Gagliano, K., & Rajfer, J. (2001). Treatment of interstitial cystitis with a quercetin supplement. Techniques in urology, 7(1), 44-46.

Qureshi, A.A.; Khan, D.A.; Mahjabeen, W.; Papasian, C.J.; Qureshi, N. Suppression of nitric oxide production and cardiovascular risk factors in healthy seniors and hypercholesterolemic subjects by a combination of polyphenols and vitamins. J. Clin. Exp. Cardiol. 2012, S5, 8.

Shoskes, D. A., Zeitlin, S. I., Shahed, A., & Rajfer, J. (1999). Quercetin in men with category III chronic prostatitis: a preliminary prospective, double-blind, placebo-controlled trial. Urology, 54(6), 960-963.

 

 

 

Działanie antyoksydacyjne

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Działanie antyoksydacyjne
Zmniejsza ogólny stres oksydacyjny

W badaniach in vitro kwercetyna wykazuje niezwykle silne działanie antyoksydacyjne. W badaniach in vivo kwercetyna wykazuje działanie przeciwutleniające jednakże w mniejszym stopniu.

W badaniach na ludziach kwercetyna przyczyniła się do obniżenia ogólnego stresu oksydacyjnego. Działanie to było wyraźniej widoczne w badaniach, w których brały udział osoby chore. W badaniach na osobach zdrowych efekty redukcji stresu oksydacyjnego były mniej widoczne.

Publikacje naukowe

Baughman, R.P., Lower, E.E., 2005. Therapy for sarcoidosis. In: Wouters, E.F.M. (Ed.), Sarcoidosis. The Charlesworth Group, Wakefield.

Boyle, S. P., Dobson, V. L., Duthie, S. J., Kyle, J. A. M., & Collins, A. R. (2000). Absorption and DNA protective effects of flavonoid glycosides from an onion meal. European Journal of Nutrition, 39(5), 213-223.

Edwards, R., L., Lyon, T., Litwin, S.E., Rabovsky, A., Symons, J.D., Jalili, T., 2007. Quercetin reduces blood pressure in hypertensive subjects. J. Nutr. 137, 2405–2411.

Maalik, A., Khan, F. A., Mumtaz, A., Mehmood, A., Azhar, S., Atif, M., … & Tariq, I. (2014). Pharmacological applications of quercetin and its derivatives: a short review. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 13(9), 1561-1566.

Nabavi, S. F., Russo, G. L., Daglia, M., & Nabavi, S. M. (2015). Role of quercetin as an alternative for obesity treatment: you are what you eat!. Food chemistry, 179, 305-310.

Russo, G. L., Russo, M., Spagnuolo, C., Tedesco, I., Bilotto, S., Iannitti, R., & Palumbo, R. (2014). Quercetin: a pleiotropic kinase inhibitor against cancer. In Advances in nutrition and cancer (pp. 185-205). Springer, Berlin, Heidelberg.

 

Leczenie otyłości

dawki stosowane w badaniach: od 150mg do 1000mg kwercetyny dziennie

Jakość dowodów naukowych

WYSOKA

Zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej (total body fat)
Spadek wskaźnika BMI

Istnieje wiele publikacji na zwierzętach pokazujących korzystny wpływ kwercetyny na leczenie otyłości. Niestety niewiele jest badań na ludziach.

Te które są, wykazują korzystny wpływ kwercetyny na zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej oraz zmniejszenie BMI. Obecnie trwa badanie kliniczne II faz, którego celem jest dodatkowo ocena wpływu kwercetyny na regulację produkcji insuliny u osób otyłych.

Publikacje naukowe

Zhao, Y., Chen, B., Shen, J., Wan, L., Zhu, Y., Yi, T., & Xiao, Z. (2017). The Beneficial Effects of Quercetin, Curcumin, and Resveratrol in Obesity. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2017.

J.-S. Lee, Y.-J. Cha, K.-H. Lee, and J.-E. Yim, “Onion peel extract reduces the percentage of body fat in overweight and obese subjects: a 12-week, randomized, double-blind, placebo-controlled study,” Nutrition Research Practice, vol. 10, no. 2, pp. 175–181, 2016. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

M. Pfeuffer, A. Auinger, U. Bley et al., “Effect of quercetin on traits of the metabolic syndrome, endothelial function and inflammation in men with different APOE isoforms,” Nutrition, Metabolism, and Cardiovascular Diseases: NMCD, vol. 23, no. 5, pp. 403–409, 2013. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

Y. K. Yang and S. P. Kim, “The effect of onion extract intake for 12 weeks on blood lipid and obesity index in obese university women,” Korean Journal of Sports Sciences, vol. 22, pp. 955–962, 2013. View at Google Scholar

K. H. Lee, H. J. Lee, E. J. Park, and K. I. Jeon, “Effect of onion extracts on serum lipid and antioxidant status in healthy university female,” Korean Journal of Community Nutrition, vol. 2, 2008. View at Google Scholar

Trials.gov C, “Investigating the use of quercetin on glucose absorption in obesity, and obesity with type 2 diabetes,” 2017, http://clinicaltrials.gov/show/NCT00065676, 2013.

R. A. Shanely, A. M. Knab, D. C. Nieman, F. Jin, S. R. McAnulty, and M. J. Landram, “Quercetin supplementation does not alter antioxidant status in humans,” Free Radical Research, vol. 44, no. 2, pp. 224–231, 2010. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

Nabavi, S. F., Russo, G. L., Daglia, M., & Nabavi, S. M. (2015). Role of quercetin as an alternative for obesity treatment: you are what you eat!. Food chemistry, 179, 305-310.

 

 

Działanie przeciwnowotworowe

Jakość dowodów naukowych

ŚREDNIA

in vitro kwercetyna wykazuje silne właściwości przeciwnowotworowe. Niektóre z tych właściwości zostały potwierdzone również w modelach zwierzęcych.

  • zahamowanie podziału komórek
  • zahamowanie tworzenia się przerzutów
  • wywołuje apoptozę komórek nowotworowych

Niestety ze względu na brak badań nie potwierdzono powyższych wyników w badaniach na ludziach.

Ze względu na fakt niskiej biodostępności kwercetyny, niezwykle trudno jest osiągnąć terapeutyczne stężenie w surowicy krwi.

W badaniach klinicznych I fazy ustalono dawki bezpieczne dla kwercetyny podawanej dożylnie. Niestety pomimo obiecujących wstępnych wyników, badania nie były kontynuowane w kolejnych fazach.

W badaniach na ludziach wykonanych przez Cruz-Correra, et al (2006) cierpiących na rodzinną polipowatość gruczolakowatą zażywanie kwercetyny doprowadziło do zmniejszenia się liczby polipów w jelicie grubym.

W badaniu Yang, et al. (2015) wykazał, że zażywanie kwercetyny może zapobiegać powstawaniu raka prostaty.

W badaniach in-vitro oraz in-vivo kwercetyna wykazuje działanie wspomagające terapię nowotworową. Kim et. al. wykazał, że kwercetyna zwiększyła skuteczność działania terapii TRAIL, która doprowadziła do gwałtownej apoptozy ludzkich komórek raka wątrobowokomórkowego (HCC) [32]. W innych badaniach kwercetyna zwiększyła wrażliwość komórek raka jajnika na leczenie cisplatyną [33], komórek neuroblastomy i mięsaka Ewinga na leczenie doksorubicyną [34], komórek raka szyjki macicy na leczenie paklitakselem oraz winbastyną [35] oraz komórek nowotworowych z nadekspresją hsp70 na leczenie gemcitabiną i topotekanem [36]. WAŻNE: to są wyniki badań in-vitro. ZAWSZE przed zastosowaniem jakiegokolwiek suplementu diety podczas leczenia choroby nowotworowej (chemioterapii, immunoterapii, radioterapii) należy poradzić się lekarza prowadzącego.

Zobacz inne suplementy o podobnym działaniu.

Publikacje naukowe

Cruz–Correa, M., Shoskes, D. A., Sanchez, P., Zhao, R., Hylind, L. M., Wexner, S. D., & Giardiello, F. M. (2006). Combination treatment with curcumin and quercetin of adenomas in familial adenomatous polyposis. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 4(8), 1035-1038.

Ferry, D. R., Smith, A., Malkhandi, J., Fyfe, D. W., Anderson, D., Baker, J., & Kerr, D. J. (1996). Phase I clinical trial of the flavonoid quercetin: pharmacokinetics and evidence for in vivo tyrosine kinase inhibition. Clinical cancer research, 2(4),659-668.

Gibellini, L., Pinti, M., Nasi, M., Montagna, J. P., De Biasi, S., Roat, E., … & Cossarizza, A. (2011). Quercetin and cancer chemoprevention. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011.

Nam, J. S., Sharma, A. R., Nguyen, L. T., Chakraborty, C., Sharma, G., & Lee, S. S. (2016). Application of bioactive quercetin in oncotherapy: from nutrition to nanomedicine. Molecules, 21(1), 108.

Russo, G. L., Russo, M., Spagnuolo, C., Tedesco, I., Bilotto, S., Iannitti, R., & Palumbo, R. (2014). Quercetin: a pleiotropic kinase inhibitor against cancer. In Advances in nutrition and cancer (pp. 185-205). Springer, Berlin, Heidelberg.

Wei, Y. Q., Zhao, X., Kariya, Y., Fukata, H., Teshigawara, K., & Uchida, A. (1994). Induction of apoptosis by quercetin: involvement of heat shock protein. Cancer Research, 54(18), 4952-4957.

 

 

Cukrzyca

Jakość dowodów naukowych

NISKA

Istnieją badania pokazujące korzyści z zażywania kwercetyny w przebiegu choroby cukrzycowej jednakże nie są one jednoznaczne.

Badania na szczurach wykazały, że kwercetyna zmniejszyła hiperglikemię oraz poprawiła regulację produkcji insuliny.

Zobacz inne suplementy o podobnym działaniu.

Publikacje naukowe

Arya, A., Al-Obaidi, M. M. J., Shahid, N., Noordin, M. I. B., Looi, C. Y., Wong, W. F., … & Mustafa, M. R. (2014). Synergistic effect of quercetin and quinic acid by alleviating structural degeneration in the liver, kidney and pancreas tissues of STZ-induced diabetic rats: a mechanistic study. Food and chemical toxicology, 71, 183-196.

Lean MEJ, Noroozi M, Kelly I, et al. Dietary flavonols protect diabetic human lymphocytes against oxidative damage to DNA. Diabetes 1999; 48:176 – 81.

 

 

Dawkowanie kwercetyny

Według amerykańskiej instytucji FDA (Food and Drug Administration) regulującej rynek medyczny i farmaceutyczny w USA, kwercetyna jest uznawana za substancję bezpieczną.

Typowe dawki kwercetyny pozyskiwane z pożywienia wahają się w granicach 15-40mg dziennie.

Istnieją również suplementy diety z kwercetyną. Aby uzyskać efekty terapeutyczne często stosuje się dawki od 250-500mg dwa lub trzy razy dziennie.

Pamiętaj, jeżeli zażywasz jakiekolwiek inne leki, suplementy diety lub jeżeli cierpisz na choroby przewlekłe skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą przed zażywaniem kwercetyny. Zawsze przeczytaj ulotkę dołączoną do suplementu. Pomimo faktu, iż substancja jest uważana za bezpieczną zawsze mogą wystąpić interakcje z innymi zażywanymi lekami lub suplementami diety.

Pomimo tego, że niektóre suplementy diety mają właściwości lecznicze, to nie należy rezygnować z tradycyjnych metod terapeutycznych.

Efekty uboczne, interakcje i przeciwwskazania

Nie zażywaj kwercetyny jeżeli jesteś w ciąży lub karmisz piersią. Kwercetyna występuje w wielu produktach spożywczych i możesz zażyć zbyt duża dawkę.

Nie należy stosować kwercetyny wraz z:

  • Felodypiną i innymi antagonistami wapnia
  • Estradiolem
  • Cyklosporyną
  • Antybiotykami z grupy Chinolonów
  • Cisplatyną
  • Doksorubicyną
  • Digoksyną

Kwercetyna, podobnie jak inne suplementy diety nie jest substancją regulowaną i brak jest oficjalnych wytycznych co do jej stosowania oraz przeciwskazań. Z badań wiadomo, że nie powinno się spożywać kwercetyny z niektórymi lekami rozrzedzającymi krew (warfaryną), niektórymi antybiotykami, cyklosporyną i niektórymi chemioterapeutykami. Należy zachować ostrożność przy zażywaniu kwercetyny wraz z lekami, które podlegają metabolizmowi w wątrobie.

W razie wątpliwości należy poradzić się lekarza lub farmaceuty.

Efekty uboczne

W wysokich dawkach kwercetyna może spowodować uszkodzenie nerek. Zostało to zaobserwowane w badaniu klinicznym I fazy gdzie podawano wysokie dawki dożylnie.

Publikacje naukowe

Ferry, D. R., Smith, A., Malkhandi, J., Fyfe, D. W., Anderson, D., Baker, J., & Kerr, D. J. (1996). Phase I clinical trial of the flavonoid quercetin: pharmacokinetics and evidence for in vivo tyrosine kinase inhibition. Clinical cancer research, 2(4), 659-668.

Lakhanpal, P., & Rai, D. K. (2007). Quercetin: a versatile flavonoid. Internet Journal of Medical Update, 2(2), 22-37.

Sahebkar, A. (2017). Effects of quercetin supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Critical reviews in food science and nutrition, 57(4), 666-676.Sahebkar, A. (2017). Effects of quercetin supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Critical reviews in food science and nutrition, 57(4), 666-676.Chicago

 

 

Źródła kwercetyny

Kwercetyna powszechnie występuje w wielu warzywach, owocach i ziołach.

Źródło kwercetyny Zawartość kwercetyny mg/kg
Aronia 8.9-37.46
Czarna porzeczka 11.9
Figi 14.21
Jabłka 11.47
Jagody surowe 18.72
Owoc bzu czarnego 8.47-60
Śliwka czarna 25.0
Brukselka gotowana 13.7
Cebula czerwona 5.9-91.7
Cebula 1.5-90.75
Papryka 15.12
Kapary surowe 149-323.0
Lubczyk 170.0

Adaptowano z: Kobylińska, A. Janas, K. M. (2015) Prozdrowotna rola kwercetyny obecnej w diecie człowieka, Postępy Hig Med Dosw (online), 2015; 69:51-2693

 

Przegląd piśmiennictwa i badań naukowych na temat kwercetyny

Arai, Y., Watanabe, S., Kimira, M., Shimoi, K., Mochizuki, R., & Kinae, N. (2000). Dietary intakes of flavonols, flavones and isoflavones by Japanese women and the inverse correlation between quercetin intake and plasma LDL cholesterol concentration. The Journal of nutrition, 130(9), 2243-2250.

Arya, A., Al-Obaidi, M. M. J., Shahid, N., Noordin, M. I. B., Looi, C. Y., Wong, W. F., … & Mustafa, M. R. (2014). Synergistic effect of quercetin and quinic acid by alleviating structural degeneration in the liver, kidney and pancreas tissues of STZ-induced diabetic rats: a mechanistic study. Food and chemical toxicology, 71, 183-196.

Baughman, R.P., Lower, E.E., 2005. Therapy for sarcoidosis. In: Wouters, E.F.M. (Ed.), Sarcoidosis. The Charlesworth Group, Wakefield.

Boyle, S. P., Dobson, V. L., Duthie, S. J., Kyle, J. A. M., & Collins, A. R. (2000). Absorption and DNA protective effects of flavonoid glycosides from an onion meal. European Journal of Nutrition, 39(5), 213-223.

Cruz–Correa, M., Shoskes, D. A., Sanchez, P., Zhao, R., Hylind, L. M., Wexner, S. D., & Giardiello, F. M. (2006). Combination treatment with curcumin and quercetin of adenomas in familial adenomatous polyposis. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 4(8), 1035-1038.

Edwards, R., L., Lyon, T., Litwin, S.E., Rabovsky, A., Symons, J.D., Jalili, T., 2007. Quercetin reduces blood pressure in hypertensive subjects. J. Nutr. 137, 2405–2411.

Egert, S., Bosy-Westphal, A., Seiberl, J., Kürbitz, C., Settler, U., Plachta-Danielzik, S., … & Wolffram, S. (2009). Quercetin reduces systolic blood pressure and plasma oxidised low-density lipoprotein concentrations in overweight subjects with a high-cardiovascular disease risk phenotype: a double-blinded, placebo-controlled cross-over study. British Journal of Nutrition, 102(7), 1065-1074.

Ferry, D. R., Smith, A., Malkhandi, J., Fyfe, D. W., Anderson, D., Baker, J., & Kerr, D. J. (1996). Phase I clinical trial of the flavonoid quercetin: pharmacokinetics and evidence for in vivo tyrosine kinase inhibition. Clinical cancer research, 2(4),659-668

Gardi, C., Bauerova, K., Stringa, B., Kuncirova, V., Slovak, L., Ponist, S., … & Bilotto, S. (2015). Quercetin reduced inflammation and increased antioxidant defense in rat adjuvant arthritis. Archives of biochemistry and biophysics, 583, 150-157.

Gibellini, L., Pinti, M., Nasi, M., Montagna, J. P., De Biasi, S., Roat, E., … & Cossarizza, A. (2011). Quercetin and cancer chemoprevention. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2011.

Katske, F., Shoskes, D. A., Sender, M., Poliakin, R., Gagliano, K., & Rajfer, J. (2001). Treatment of interstitial cystitis with a quercetin supplement. Techniques in urology, 7(1), 44-46.

Kobylińska, A. Janas, K. M. (2015) Prozdrowotna rola kwercetyny obecnej w diecie człowieka, Postępy Hig Med Dosw (online), 2015; 69:51-2693

Lakhanpal, P., & Rai, D. K. (2007). Quercetin: a versatile flavonoid. Internet Journal of Medical Update, 2(2), 22-37.

Lean MEJ, Noroozi M, Kelly I, et al. Dietary flavonols protect diabetic human lymphocytes against oxidative damage to DNA. Diabetes 1999; 48:176 – 81.

J.-S. Lee, Y.-J. Cha, K.-H. Lee, and J.-E. Yim, “Onion peel extract reduces the percentage of body fat in overweight and obese subjects: a 12-week, randomized, double-blind, placebo-controlled study,” Nutrition Research Practice, vol. 10, no. 2, pp. 175–181, 2016. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

K. H. Lee, H. J. Lee, E. J. Park, and K. I. Jeon, “Effect of onion extracts on serum lipid and antioxidant status in healthy university female,” Korean Journal of Community Nutrition, vol. 2, 2008. View at Google Scholar

Maalik, A., Khan, F. A., Mumtaz, A., Mehmood, A., Azhar, S., Atif, M., … & Tariq, I. (2014). Pharmacological applications of quercetin and its derivatives: a short review. Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 13(9), 1561-1566.

Nabavi, S. F., Russo, G. L., Daglia, M., & Nabavi, S. M. (2015). Role of quercetin as an alternative for obesity treatment: you are what you eat!. Food chemistry, 179, 305-310.

Nam, J. S., Sharma, A. R., Nguyen, L. T., Chakraborty, C., Sharma, G., & Lee, S. S. (2016). Application of bioactive quercetin in oncotherapy: from nutrition to nanomedicine. Molecules, 21(1), 108.

Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., & Andriantsitohaina, R. (2006). Endothelial function and cardiovascular disease: effects of quercetin and wine polyphenols. Free radical research, 40(10), 1054-1065.

Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., Jimenez, R., Santos-Buelga, C., & Osuna, A. (2009). Antihypertensive effects of the flavonoid quercetin. Pharmacological Reports, 61(1), 67-75.Perez-Vizcaino, F., Duarte, J., Jimenez, R., Santos-Buelga, C., & Osuna, A. (2009). Antihypertensive effects of the flavonoid quercetin. Pharmacological Reports, 61(1), 67-75.Chicago

M. Pfeuffer, A. Auinger, U. Bley et al., “Effect of quercetin on traits of the metabolic syndrome, endothelial function and inflammation in men with different APOE isoforms,” Nutrition, Metabolism, and Cardiovascular Diseases: NMCD, vol. 23, no. 5, pp. 403–409, 2013. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

Qureshi, A.A.; Khan, D.A.; Mahjabeen, W.; Papasian, C.J.; Qureshi, N. Suppression of nitric oxide production and cardiovascular risk factors in healthy seniors and hypercholesterolemic subjects by a combination of polyphenols and vitamins. J. Clin. Exp. Cardiol. 2012, S5, 8.

Russo, G. L., Russo, M., Spagnuolo, C., Tedesco, I., Bilotto, S., Iannitti, R., & Palumbo, R. (2014). Quercetin: a pleiotropic kinase inhibitor against cancer. In Advances in nutrition and cancer (pp. 185-205). Springer, Berlin, Heidelberg.

R. A. Shanely, A. M. Knab, D. C. Nieman, F. Jin, S. R. McAnulty, and M. J. Landram, “Quercetin supplementation does not alter antioxidant status in humans,” Free Radical Research, vol. 44, no. 2, pp. 224–231, 2010. View at Publisher · View at Google Scholar · View at Scopus

Sahebkar, A. (2017). Effects of quercetin supplementation on lipid profile: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Critical reviews in food science and nutrition, 57(4), 666-676.

Shoskes, D. A., Zeitlin, S. I., Shahed, A., & Rajfer, J. (1999). Quercetin in men with category III chronic prostatitis: a preliminary prospective, double-blind, placebo-controlled trial. Urology, 54(6), 960-963.

Trials.gov C, “Investigating the use of quercetin on glucose absorption in obesity, and obesity with type 2 diabetes,” 2017, http://clinicaltrials.gov/show/NCT00065676, 2013.

Wei, Y. Q., Zhao, X., Kariya, Y., Fukata, H., Teshigawara, K., & Uchida, A. (1994). Induction of apoptosis by quercetin: involvement of heat shock protein. Cancer Research, 54(18), 4952-4957.

Y. K. Yang and S. P. Kim, “The effect of onion extract intake for 12 weeks on blood lipid and obesity index in obese university women,” Korean Journal of Sports Sciences, vol. 22, pp. 955–962, 2013. View at Google Scholar

Zhao, Y., Chen, B., Shen, J., Wan, L., Zhu, Y., Yi, T., & Xiao, Z. (2017). The Beneficial Effects of Quercetin, Curcumin, and Resveratrol in Obesity. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2017.

[32] Kim, J. Y., Kim, E. H., Park, S. S., Lim, J. H., Kwon, T. K., & Choi, K. S. (2008). Quercetin sensitizes human hepatoma cells to TRAIL‐induced apoptosis via Sp1‐mediated DR5 up‐regulation and proteasome‐mediated c‐FLIPS down‐regulation. Journal of cellular biochemistry, 105(6), 1386-1398.

[33] Chan, M.M.; Fong, D. Overcoming ovarian cancer drug resistance with phytochemicals and other compounds. (2007 Prog. Cancer Drug Resist. Res, 1–28.

[34] Zanini, C., Giribaldi, G., Mandili, G., Carta, F., Crescenzio, N., Bisaro, B., … & Timeus, F. (2007). Inhibition of heat shock proteins (HSP) expression by quercetin and differential doxorubicin sensitization in neuroblastoma and Ewing’s sarcoma cell lines. Journal of neurochemistry, 103(4), 1344-1354.

[35] Limtrakul, P., Khantamat, O., & Pintha, K. (2005). Inhibition of P-glycoprotein function and expression by kaempferol and quercetin. Journal of chemotherapy, 17(1), 86-95.

[36] Sliutz, G., Karlseder, J., Tempfer, C., Orel, L., Holzer, G., & Simon, M. M. (1996). Drug resistance against gemcitabine and topotecan mediated by constitutive hsp70 overexpression in vitro: implication of quercetin as sensitiser in chemotherapy. British journal of cancer, 74(2), 172.

Pin It on Pinterest

Share This

Udostępnij artykuł

Udostępnij artykuł swoim znajomym!